Petrol Diesel Price: देशातील कोट्यवधी नागरिक आपला दिवस सुरू करण्यापूर्वी पेट्रोल आणि डिझेलच्या ताज्या दरांवर नक्कीच नजर टाकतात. इंधनाच्या किमतींचा थेट परिणाम प्रत्येक कुटुंबाच्या मासिक बजेटवर होत असतो. कारण, आपल्या दैनंदिन प्रवासापासून ते शेती उत्पादने आणि जीवनावश्यक वस्तूंच्या वाहतुकीपर्यंत सर्व काही इंधनावरच अवलंबून असते. याच कारणामुळे, इंधन दरातील अगदी किरकोळ बदलही अर्थव्यवस्थेसाठी महत्त्वाचा ठरतो.
आजचे इंधन दर: स्थिरता कायम
भारतात पेट्रोल आणि डिझेलचे दर दररोज सकाळी ६ वाजता तेल कंपन्यांकडून जाहीर केले जातात. आजच्या ताज्या माहितीनुसार, इंधन दरांमध्ये फारसा मोठा बदल झालेला नाही, म्हणजेच किमती जवळपास स्थिर राहिल्या आहेत.
| इंधन प्रकार | आजचा सरासरी दर (प्रति लिटर) |
| पेट्रोल | ₹१०० ते ₹१०७ पर्यंत |
| डिझेल | ₹८८ ते ₹९५ पर्यंत |
टीप: हे दर प्रत्येक राज्याच्या कररचना (VAT), स्थानिक शुल्क आणि वाहतूक खर्चामुळे शहरानुसार वेगवेगळे असू शकतात. त्यामुळे एकाच राज्यातही किमतींमध्ये थोडा फरक जाणवतो.
आंतरराष्ट्रीय घडामोडींचा मोठा परिणाम
इंधनाचे दर स्थिर राहण्यामागे आंतरराष्ट्रीय कच्च्या तेलाच्या किमतीत असलेली स्थिरता हे मुख्य कारण आहे. बाजारातील तज्ज्ञांच्या मते, सध्या जागतिक पातळीवर कच्च्या तेलाच्या किमती एका विशिष्ट मर्यादेतच फिरत आहेत. आंतरराष्ट्रीय बाजारात कोणतीही मोठी उलटफेर नसल्यामुळे, देशांतर्गत इंधन दरांवरही त्याचा थेट सकारात्मक परिणाम झाला असून भाव नियंत्रणात दिसत आहेत. पुढील काळातही जागतिक परिस्थिती अशीच स्थिर राहिल्यास, किमतीत मोठे बदल होण्याची शक्यता कमी आहे.
इंधन किंमत ठरवणारे महत्त्वाचे घटक
भारतात पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमती केवळ कच्च्या तेलाच्या दरांवर अवलंबून नसतात, तर अनेक स्थानिक आणि आंतरराष्ट्रीय घटक यात भूमिका बजावतात:
- कच्च्या तेलाची किंमत: भारत मोठ्या प्रमाणावर कच्च्या तेलाची आयात करत असल्याने, जागतिक बाजारात दर वाढल्यास देशात इंधन महाग होते.
- केंद्र आणि राज्याचे कर: केंद्र सरकारचे उत्पादन शुल्क (Excise Duty) आणि राज्य सरकारचा मूल्यवर्धित कर (VAT) या करांमुळे इंधनाच्या अंतिम किमतीवर मोठा परिणाम होतो. करांचे प्रमाण वेगवेगळे असल्याने किमतीत राज्यानुसार बदल दिसतो.
- रुपया विरुद्ध डॉलरचा दर: डॉलरच्या तुलनेत रुपयाचे मूल्य कमी-जास्त झाल्यास आयातीचा खर्च बदलतो, ज्यामुळे इंधन दर प्रभावित होतात.
- वाहतूक आणि रिफायनरी खर्च: पेट्रोल पंप आणि रिफायनरीपर्यंतचा वाहतूक खर्च प्रत्येक राज्यात वेगळा असतो, ज्यामुळे अंतिम दरात तफावत येते.
सामान्य नागरिकांवर थेट परिणाम
इंधनाच्या किमतीत झालेला कोणताही बदल थेट सामान्य नागरिकांच्या खिशावर परिणाम करतो:
- प्रवासाचा खर्च: दर वाढल्यास रोजच्या वाहन प्रवासावर होणारा खर्च लगेच वाढतो.
- महागाई: वाहतूक खर्च (ट्रक, टेम्पो) वाढल्यामुळे बाजारातील सर्वच वस्तूंचे दर वाढतात. याचा अर्थ अन्नधान्य, भाजीपाला आणि इतर जीवनावश्यक वस्तूही महाग होतात, ज्याचा थेट फटका ग्राहकांना बसतो.
- सेवा भाडे: टॅक्सी, ऑटो रिक्षा यांसारख्या सेवांचे भाडे इंधनावर अवलंबून असल्याने तेही बदलते.
त्यामुळे रोजचे आर्थिक नियोजन करताना पेट्रोल आणि डिझेलच्या ताज्या दरांची माहिती असणे हे प्रत्येकासाठी अत्यंत महत्त्वाचे ठरते.
तुमच्या शहरातील आजचे पेट्रोल आणि डिझेलचे अचूक दर जाणून घेण्यासाठी तुम्ही तुमच्या जवळच्या पेट्रोल पंपाशी संपर्क साधू शकता किंवा अधिकृत तेल कंपन्यांच्या ॲपचा वापर करू शकता.
